Erzincan Sovyeti ve Bilinmeyen Tarihi
Bugün çok az bilenen, çok az bahsedilen bir devletten bahsedeceğim:Bu devletin adı Erzincan Sovyeti dönemin Osmanlı toprakları içinde ilk kez 'sosyalizmle' tanışan bölge.1.Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesinde Osmanlı Devleti Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz'de savunma hattı yarılmış, bozguna uğramıştı.Bunun nedeni elbette ki sadece Sarıkamışla açıklanabilecek bir durum değildi.Rusların ele geçirdiği topraklar arasında Erzincan ve Dersim'de bulunmaktaydı.Yıllardır karışık olan Rus Çarlığı belki de son günlerini yaşıyordu ve bu ordu arasında büyük bir moralsizlik oluşturmuştu.Ruslar kazandığı mevzilerden daha ilerisine taarruz edecek durumda değillerdi ve bu belirsizlik 'nispeten'(iç savaşa kadar) Ekim Devrim'i ile ortadan kalkmıştı.Gerçekleşen Ekim Devrim'i ile yeni bir askeri komite kurulmuş, cephede ki askerlere emirler buradan gidiyordu.Gelen emirler doğrultusunda Ermeni, Kürt ve Türkler tarafından Bolşevik desteğiyle sosyalist yönetim kuruldu.Devlet yönetim sürecinde büyük zorluklar çekmedi bunun nedenleri: Anadolu'da faaliyet yürüten ve etkisi hayli büyük olan Taşnakların, Bolşeviklerle koordinasyon içinde olmalarıydı, diğer bir nedeni ise çoğunluğunu Kürt Alevilerinin oluşturduğu Koçgiri aşiretiydi.
Devletin kuruluşunda Bolşevik komutan ve devrimci
Arşak Cemalyan Kürt, Türk ve Ermeni liderleri toplayarak halkın içinden seçilen 75 kişiyle temsilcilikleri oluşturdular.Bu toplantıya Kürt Alevileri temsil için Alişer Bey, Ermenileri temsilen Taşnakçı Muradov, Türkleri temsilen Erzincan müftüsü katılır.Komite propaganda bölgelerini Erzincan, Dersim, Bayburt ve Sivas'ın güneyi olarak belirler ve propaganda bölgeleri bu bölgelerde halk ile görüşmeler yapar.Alişer Bey'in 10 bine yakın bir askeri güç toplamayı başardığı hatta bu orduyu Ruslar ve Ermenilerin geçit töreniyle karşıladıkları söylenir.Rusları daha önceden işgalci olarak gören halk Erzincan Antlaşması gereğince 3 ay içerisinde çekileceklerinin garantisini veren Bolşevik askerlere sempatiyle bakmaya başladı.Merkez komiteden gelen emirler doğrultusunda ilk önce kolektif tarım çiftlikleri kuruldu.İstihbarat, asker ve polis teşkilatları hızlı bir şekilde yapılanmayı başardı.Mali kanunlar çıkarılıp vergileri artık Sovyetler Birliği'ne ödemeye başladı halk.Eşit şekilde özel ve devlet arazisine ait topraklar Toprak Kanunu çıkarılarak 'topraksız köylüye dağıtıldı.'
Osmanlı bu bölgeden çekilmeden önce milliyetçi halka silah verip Ermenilere karşı savaşmaları propagandası yapmış ve bunda başarılı olmuştu.Milliyetçiler bu sefer de Erzincan Sovyetine karşı savaşıp, anti-komünizm propagandası yaptı fakat Kızıl Muhafızlar bu eylemleri boşa çıkardı.Ancak 1918'den itibaren antlaşma gereği ve Kafkaslar'da Ermeni,Türk milliyetçi hareketler nedeniyle Kızıl ordu bölgeden çekilmesi gerekiyordu.Gerek bu bölgede ki Ermeniler gerekse Kürtler ideolojik olarak sosyalizme hakim değillerdi.Ermenilerin çoğu zaten Erivan bölgesinde ayrı bir ülke kurmak için savaşıyorlardı bu oluşan durum Bolşevik desteğini azalttı ve Kızıl ordu bölgeden çekildi.Çekilme beraberinde çözülmeyi getirdi.Her yandan kuşatılan Dersim'in batı bölgesi kaybedilince devletin çöküşü kuruluşu kadar hızlı oldu.
Devletin kuruluşunda Bolşevik komutan ve devrimci Arşak Cemalyan Kürt, Türk ve Ermeni liderleri toplayarak halkın içinden seçilen 75 kişiyle temsilcilikleri oluşturdular.Bu toplantıya Kürt Alevileri temsil için Alişer Bey, Ermenileri temsilen Taşnakçı Muradov, Türkleri temsilen Erzincan müftüsü katılır.Komite propaganda bölgelerini Erzincan, Dersim, Bayburt ve Sivas'ın güneyi olarak belirler ve propaganda bölgeleri bu bölgelerde halk ile görüşmeler yapar.Alişer Bey'in 10 bine yakın bir askeri güç toplamayı başardığı hatta bu orduyu Ruslar ve Ermenilerin geçit töreniyle karşıladıkları söylenir.Rusları daha önceden işgalci olarak gören halk Erzincan Antlaşması gereğince 3 ay içerisinde çekileceklerinin garantisini veren Bolşevik askerlere sempatiyle bakmaya başladı.Merkez komiteden gelen emirler doğrultusunda ilk önce kolektif tarım çiftlikleri kuruldu.İstihbarat, asker ve polis teşkilatları hızlı bir şekilde yapılanmayı başardı.Mali kanunlar çıkarılıp vergileri artık Sovyetler Birliği'ne ödemeye başladı halk.Eşit şekilde özel ve devlet arazisine ait topraklar Toprak Kanunu çıkarılarak 'topraksız köylüye dağıtıldı.'
